บทคดยอ กลวยไมสกลกหลาบเปนกลวยไมทมความสวยงามและมกลนหอม จงนยมนำมาปลกเลยงเปนไมประดบ แตเนองจากกลวยไมสกลนมลกษณะลำตนและใบคลายกน การจำแนกพนธโดยใชลกษณะสณฐานขณะทไมมดอกจงทำไดยาก ดงนนงานวจยนจงใชเทคนคแฮตอารเอพดและไอเอสเอสอารมาตรวจสอบและจำแนกพนธกลวยไมสกลกหลาบ 13 พนธ ผลการวจยพบวาการเพมปรมาณดเอนเอโดยใชไพรเมอรแบบสมทคดเลอกแลว 20 ไพรเมอร ดวยเทคนคแฮตอารเอพด ปรากฏแถบดเอนเอ 323 แถบ ซงเปนแถบดเอนเอทใหความแตกตางกนในกลวยไมสกลกหลาบแตละพนธ 321 แถบ สวนการเพมปรมาณดเอนเอโดยใชไพรเมอร ไมโครแซทเทลไลตทคดเลอกแลว 10 ไพรเมอร ดวยเทคนคไอเอสเอสอาร ปรากฏแถบดเอนเอ 160 แถบ ซงเปนแถบดเอนเอทใหความแตกตางกนในกลวยไมสกลกหลาบแตละพนธ 157 แถบ เมอนำขอมลทไดจากเทคนคแฮตอารเอพดและไอเอสเอสอารมาจดกลมโดยใชโปรแกรม NTSYS-pc รน 2.0 พบวาสามารถแบงกลวยไมสกลกหลาบไดเปน 5 และ 6 กลม ตามลำดบ โดยมคาสมประสทธความเหมอน 0.26-0.70 และ 0.33-0.73 ตามลำดบ เมอนำขอมลทไดจากเทคนคทงสองมาวเคราะหรวมกนพบวาสามารถแบงกลมกลวยไมสกลกหลาบไดเปน 5 กลม เชนเดยวกบเทคนคแฮตอารเอพด คำสำคญ : สกลกหลาบ; การจำแนก; ความสมพนธทางพนธกรรม; แฮตอารเอพด; ไอเอสเอสอาร Abstract Aerides is a beautiful and fragrance orchid species, which is popular by grown as ornamental plants. Most Aerides spp. have similar stems and leaves. Therefore, identification based on morphology is difficult when flower was absent. Thus, HAT-RAPD and ISSR were used to verify and identify 13 varieties of Aerides . Twenty random primers for HAT-RAPD were selected and a total 323 scorable bands were observed. Three hundred and twenty one of these were polymorphic. In ISSR analysis 10 microsatellite primers were selected generating a total 160 scorable band, in which 157 were polymorphic. Cluster analysis of HAT-RAPD and ISSR data using the NTSYS-pc version 2.0 to calculate the similarity coefficient resulted into 5 and 6 clusters with similarity coefficients index ranged from 0.26 to 0.70. and 0.33 to 0.73, respectively. Cluster analysis of combined HAT-RAPD and ISSR data consisted of 5 clusters similar to the result of HAT-RAPD. Keywords: Aerides ; identification; genetic relationship; HAT-RAPD; ISSR