زمينه و هدف: اثرات بيولوژيک ترکيبات اکسيد کننده قوی در بدن انسان، تحت کنترل عوامل آنتی‌اکسيدان است. اختلال در عمل اندام‌ها ممکن است نتيجه واکنش‌هايی ميان راديکال‌های آزاد با غشاء سلولها باشد. معلوم شده است که هدف اصلی راديکال‌های اکسيژن، ليپيدهای غشاء سلولها می‌باشد. برخی گزارش‌ها نقش پراکسيدها را در پيشرفت آترواسکلروز نشان می‌دهند. بافتهای بدن انسان(مانند اريتروسيت‌ها) حاوی آنتی‌اکسيدان‌های مهمی مانند گلوتاتيون پراکسيداز و گلوتاتيون می‌باشند، از اين رو اريتروسيت‌های طبيعی نسبت به صدمات اکسيداتيو مقاومند. برخی مطالعات متضاد، اثر ورزش را بر بهبود وضعيت آنتی‌اکسيدان‌ها و ممانعت از صدمات اکسيداتيو نشان داده‌اند. هدف از مطالعه حاضر، بررسی آسيبپذيری اريتروسيت‌ها و ارزيابی آنتی‌اکسيدان‌هايی مانند گلوتاتيون پراکسيداز و گلوتاتيون در مردان ورزشکار و مقايسه اين متغيرها با افراد غير ورزشکار بوده است. روش بررسی: در اين مطالعه که از نوع مقطعی بود، 121 مرد(80 نفر ورزشکار و 41 نفر غير ورزشکار) مورد مطالعه قرار گرفتند. برای ارزيابی آسيبپذيری اريتروسيت‌ها، پس از قرار گرفتن اريتروسيت‌ها در معرض پراکسيد هيدروژن(H2O2=Hydrogen peroxide)، مالون دی آلدئيد(MDA=Malondialdehyde) اندازه‌گيری شد. مقدار گلوتاتيون با استفاده از DTNB[5,5'-Dithio-bis(2-nitrobenzoic acid)] تعيين گرديد. فعاليت گلوتاتيون پراکسيداز و کراتين فسفوکيناز(CPK=Creatine phosphokinase) با روش آنزيمی مورد ارزيابی قرار گرفت. آنتی‌اکسيدان تام پلاسما نيز، با روش FRAP(Ferric reducing ability of plasma) برآورد گرديد و از آزمون‌های Student T Test و Chi-square جهت مقايسه متغيرهای کمی و کيفی استفاده شد. يافته‌ها: فعاليت کراتين فسفوکيناز در ورزشکاران به طور معنی‌داری بالاتر از افراد غيرورزشکار بود. اريتروسيت‌های جدا شده از خون افراد غير ورزشکار، آسيب‌پذيرتر از ورزشکاران بود، زيرا مالون دی‌آلدئيد حاصل از انکوبه نمودن اريتروسيت‌های آنها با پراکسيد هيدروژن در ورزشکاران(با مهار کننده کاتالاز: 90/132±23/625 نانومول در هر گرم هموگلوبين و بدون مهار کننده کاتالاز: 05/125±74/521 نانومول در هر گرم هموگلوبين) به طور چشمگيری کمتر از مالون دی‌آلدئيد حاصل از غير ورزشکاران بود(به ترتيب 02/0P< و 01/0P<). ميزان آنتی‌اکسيدان تام پلاسما، فعاليت گلوتاتيون پراکسيداز و مقدار گلوتاتيون سلولها تفاوت معنی‌دار نشان نداد. نتيجه‌گيری: اگر چه توان آنتی‌اکسيدانی در ورزشکاران متفاوت نبود، اما به نظر می‌رسد که ليپيدهای غشاء اريتروسيت‌ها در آنها، آسيبپذيری کمتری نسبت به افراد غير ورزشکار دارد.